Na co dzień jesteśmy elementami procesów biznesowych, posługujemy się procedurami, instrukcjami, ustawami, rozporządzeniami. Jest jednak taki moment w roku, że staramy się znaleźć więcej czasu dla siebie i swoich bliskich. Obdarowujemy innych prezentami, sami też co nie co otrzymujemy. Wtedy właśnie, w długie, zimne wieczory, znajdujemy (czasem) chwilę, aby oderwać się od codzienności. I zajrzeć do znalezionych pod choinką (niekoniecznie w tym roku) książek. W nich coraz częściej okazja na spotkanie z nowoczesną technologią.
Na słodko (w trybie powieściowym)
Przedstawiam kilka pozycji, które – moim zdaniem – mogą dać sporo przyjemności, a jednocześnie pozwolą spojrzeć z nieco innego punktu widzenia na otaczający nas świat[1]:
- Marc Elsberg „Zero” – dziennikarskie śledztwo w sprawie popularnej platformy społecznościowej, która specjalizuje się w gromadzeniu i analizowaniu danych; lepsze życie dla osób korzystających z wybranych aplikacji czy manipulacja na niewyobrażalną skalę?
- Piotr Jakub Karcz „Zanim będę offline” – społeczeństwo uzależnione od wirtualnego świata, w którym sztuczna inteligencja uzyskuje świadomość; czy ludzkość przetrwa?
- David Lagercrantz „Czas nas nie zabije” – kontynuacja szwedzkiej serii Millenium, w której inwigilacja internetowa jest na pierwszym planie
- Stieg Larsson „Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet” – doświadczona przez życie, chociaż młoda hakerka pomaga odkryć mroczną tajemnicę sprzed 40 lat
- James Rollins „Tygiel zła” – młoda dziewczyna, która stworzyła sztuczną superinteligencję, jest świadkiem zamordowania 5 naukowców – jej mentorów; tajna organizacja pragnie wykorzystać wynalazek, aby przejąć kontrolę nad światem; czy da się panować nad tworem przetwarzającym informacje miliony razy szybciej niż ludzie?
- Daniel Suarez „Demon” – ktoś manipuluje ludźmi, kradnie tożsamości i pieniądze, zabija; wygląda na to, że to bardzo sprawnie napisany program komputerowy; czy człowiek może wygrać ze sztuczną inteligencją?; warto sięgnąć też po drugą część historii opowiedzianej przez tego autora – „Wolność”
- Jakub Szamałek „Cokolwiek wybierzesz” – co było przyczyną śmierci celebryty w wypadku samochodowym?; młoda dziennikarka chcąca znaleźć odpowiedź staje się ofiarą całej serii cyberataków; otrzymane wsparcie pozwala jej – przynajmniej z grubsza – zrozumieć zagrożenia płynące z nowoczesnych technologii; ciąg dalszy bliższych, choć niezbyt upragnionych, spotkań bohaterki z ukrytą siecią – „Kimkolwiek jesteś” i „Gdziekolwiek spojrzysz”
Na ostro (fakty)
Dla miłośników literatury faktu:
- Raymond Kurzweil „Nadchodzi osobliwość” – obraz przyszłości, w której wpływ na ludzkość ma rozwój technologii; połączenie genetyki, nanotechnologii oraz sztucznej inteligencji może dać niespodziewane efekty
- Kai-Fu Lee „Inteligencja sztuczna, rewolucja prawdziwa. Chiny, USA i przyszłość świata” – rozwój technologii to nie tylko stały postęp i dobrobyt ludzkości, ale również dylematy etyczne oraz zagrożenia; plus rozwiązania, które możemy zastosować, by stawić czoła nadchodzącym zmianom
- Kevin D. Mitnick „Sztuka podstępu” – najsłynniejszy haker świata opowiada jak włamał się do systemów takich firm jak Nokia, Fujitsu, Novell czy Sun Microsystems; pokazuje, że ludzka naiwność, łatwowierność i ignorancja to najsłabsze ogniwa systemów zabezpieczeń
- Kevin Poulsen „Haker” – Max „Iceman” Butler z pomocą komputera, telefonu i faksu kradł miliony; historia jego działań daje do myślenia każdemu posiadaczowi internetowego konta bankowego
- Edward Snowden „Pamięć nieulotna” – dla jednych bohater, dla innych zdrajca; Snowden opowiada o masowej inwigilacji, manipulacji, braku kontroli nad rządowymi instytucjami, które nie przejmują się niczyją prywatnością
Część z powyższych pozycji jest jeszcze w tradycyjnych księgarniach. Po kilka należałoby się pofatygować do biblioteki lub poszukać w internecie. Nowych lektur również nie zabraknie w nowym roku. Sporą listę można znaleźć choćby na stronie Bookauthority[2].
Wytrawnie (przed monitorem)
Dla tych, którzy na książki nie znajdą czasu, polecam filmowe powtórki (często w gwiazdorskiej obsadzie):
- „System” z Sandrą Bullock, której ukradziono tożsamość
- „Hakerzy” – Jonny Lee Miller oraz Angelina Jolie uczestniczą w wojnie hakerów
- „WHO AM I. Możesz być kim chcesz”, czyli młode pokolenie cyberwłamywaczy chcących zawładnąć światem
- „Kod dostępu”, w którym nielegalne fundusze rządowe mają wpaść w ręce mafii (plus Hugh Jackman, John Travolta i Halle Berry)
- „Obława”, czyli życie Kevina Mitnicka na wielkim ekranie
- Serial „Black Mirror”, w którym technologia i jej wpływ na nas gra główną rolę (obserwując z różnych punktów widzenia)
Wesołych Świąt!
[1] Kolejność alfabetyczna według autorów